Ελαιοκαλιέργεια
Από τα παλιά χρόνια έως σήμερα, η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί μια σημαντική αγροτική εργασία για τους κατοίκους του Δελίκηπου, αφού για χρόνια ασχολούνται με αυτού του είδους την καλλιέργεια .Χρήζει ιδιαίτερης αναφοράς πως στο Δελίκηπο, υπάρχουν μερικά αιωνόβια ελαιόδεντρα, τα οποία όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Καρούζης, αποτελούν κατάλοιπα της ενετοκρατίας.
Η φροντίδα του εδάφους, το κλάδεμα των ελαιόδεντρων, η συλλογή των καρπών αποτελούν τις βασικότερες καλλιεργητικές εργασίες των ελαιοκαλλιεργητών του Δελίκηπου.
Η φροντίδα του εδάφους είναι μια ιδιαίτερα σημαντική εργασία, αφού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την προετοιμασία του εδάφους. Ειδικότερα, οι ελαιοκαλλιεργητές φροντίζουν ώστε το έδαφος να εμπλουτιστεί με θρεπτικά συστατικά και να απαλλαγεί από τα ζιζάνια.
Άλλη εξίσου σημαντική εργασία είναι το κλάδεμα, το οποίο συμβάλλει στην παραγωγικότητα των ελαιόδεντρων και γίνεται είτε στις αρχές της άνοιξης, είτε κατά την περίοδο της συγκομιδής. Συγκεκριμένα, με το κλάδεμα αφαιρούνται από τα δέντρα τα περιττά κλαδιά, με στόχο να παραμείνουν μόνο τα καρποφόρα κλαδιά.
Η σωστή άρδευση των ελαιόδεντρων και όχι το συχνό πότισμα, είναι καθοριστική τόσο για την αύξηση της παραγωγής όσο και για την ποιότητα των καρπών. Σημαντική για την καρποφορία των ελαιόδεντρων είναι η άρδευση κυρίως τους μήνες της ανθοφορίας, τους ανοιξιάτικους δηλαδή μήνες.
Το «λούβισμα» ή αλλιώς το μάζεμα των ελιών διαρκεί από τα τέλη Οκτωβρίου μέχρι τα τέλη Φεβρουάριου. Η παραδοσιακή μέθοδος για το μάζεμα των ελιών, είναι η μέθοδος του ραβδισμού ή αλλιώς «βάκλισμα». Το «βάκλισμα», λοιπόν, περιλαμβάνει την ακόλουθη διαδικασία: Οι αγρότες «χτυπούν» το ελαιόδεντρο με ένα ξύλινο ραβδί, που ονομάζεται «βάκλα», προκαλώντας την πτώση τον καρπών. Τότε, οι καρποί πέφτουν στα τεράστια πανιά που προηγουμένως τοποθετούνται κάτω από τα ελαιόδεντρα. Έπειτα, οι χωρικοί βάζουν τις ελιές σε κασόνια ή κοφίνια, για να μπορούν εύκολα να τις μεταφέρουν.
Εκτός όμως από την παραδοσιακή μέθοδο πολλαπλασιασμού των ελαιόδεντρων, υπάρχει και μια άλλη μέθοδος πολλαπλασιασμού τους που είναι ο εμβολιασμός, δηλαδή η προσαρμογή ενός κλαδιού ελιάς σ’ άλλο δέντρο. Αξιοσημείωτο είναι πως μετά τη φύτευση του ελαιόδεντρου, για την καρποφορία του δέντρου χρειάζονται τουλάχιστον τρία χρόνια.
Πηγή:
Ιωνάς Ιωάννης, Παραδοσιακά Επαγγέλματα της Κύπρου, Λευκωσία, 2001
Γιώργου Καρούζη, Περιδιαβάζοντας την Κύπρο, Λάρνακα, Πόλη και Επαρχία, Λευκωσία 2007, σ.100-101
Φυσικό Περιβάλλον
Στο Δελίκηπο, η Φύση χάρισε πανέμορφες εικόνες, ανάμεσά τους οι πευκόφυτες εκτάσεις αλλά και οι εκτάσεις σιτηρών που τους καλοκαιρινούς μήνες μοιάζουν με χρυσή λίμνη.
Το πράσινο και η υπέροχη μυρωδιά του πεύκου καλύπτουν τις ακαλλιέργητες εκτάσεις του Δελίκηπου και συνάμα ένα σημαντικό μέρος της γης του χωριού.
Στις καλλιεργημένες εκτάσεις γης κυρίαρχη θέση κατέχουν τα σιτηρά, ανάμεσά τους το σιτάρι, το κριθάρι και ο βικός. Αξίζει να σημειωθεί πως η καλλιέργεια της γης αποτελεί μια από τις βασικές ενασχολήσεις των λιγοστών σήμερα κατοίκων του Δελίκηπου.
Επίσης, στο χωριό υπάρχουν πολλές ελιές, ανάμεσα τους και μερικές αιωνόβιες ελιές που, σύμφωνα με τον Καρούζη, αποτελούν κατάλοιπα της ενετοκρατίας. Η ελαιοκαλλιέργεια μάλιστα αποτελεί μια από τις ασχολίες των κατοίκων από τα παλιά χρόνια έως σήμερα. Περισσότερα: Ελαιοκαλλιέργεια
Στο Δελίκηπο, όμως, εκτός από πεύκα, σιτηρά και ελιές, συναντά κανείς χαρουπιές, πολλές φραγκοσυκιές εντός του οικισμού και μερικά αμπέλια. Τα παλιά χρόνια στο Δελίκηπο οι εκτάσεις με τα αμπέλια ήταν μεγάλες, σε αντίθεση με σήμερα, που όπως προαναφέρθηκε, είναι περιορισμένα σε αριθμό. Η αμπελοκαλλιέργεια εγκαταλείφθηκε είκοσι περίπου χρόνια πριν, λόγω του ότι έπαυσε να αποτελεί συμφέρουσα εργασία.
Τις όμορφες εικόνες του χωριού συμπληρώνουν οι χώροι πρασίνου με κυπριακά πεύκα, όπως είναι το Κοινοτικό Πάρκο, αλλά και το Μονοπάτι της Φύσης, που σχεδιάστηκε από το Τμήμα Δασών.
Την πανίδα του Δελίκηπου αποτελούν λαγοί, πέρδικες, αλεπούδες, κατσίκες, γαϊδούρια και διάφορα ερπετά, όπως φίδια.
Πηγές:
Γιώργου Καρούζη, Περιδιαβάζοντας την Κύπρο, Λάρνακα, Πόλη και Επαρχία, Λευκωσία 2007, σ.100-101 Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου, κ. Χριστάκης Ανδρέου
Μονοπάτι της Φύσης
Χλωρίδα / Πανίδα
Στο Δελίκηπο η φύση χάρισε ομορφιές καταπληκτικές. Ανάμεσά τους οι πευκόφυτες εκτάσεις, αλλά και οι εκτάσεις σιτηρών, που τους καλοκαιρινούς μήνες μοιάζουν με χρυσή λίμνη. Το πράσινο και η υπέροχη μυρωδιά του πεύκου καλύπτουν τις ακαλλιέργητες εκτάσεις του Δελίκηπου και συνάμα ένα σημαντικό μέρος της γης του χωριού. Αξίζει να σημειωθεί πως η καλλιέργεια της γης αποτελεί μια από τις βασικές ενασχολήσεις των λιγοστών σήμερα κατοίκων του Δελίκηπου.
Στο Δελίκηπο, εκτός από πεύκα, σιτηρά και ελιές, συναντά κανείς χαρουπιές, ροδιές, αμυγδαλιές, συκιές, φραγκοσυκιές, άλλα καρποφόρα δέντρα και μερικά αμπέλια.
Στις γύρω πλαγιές και ρεματιές ευδοκιμούν τα αγρέλια, το καππάρι και τα τσακρίθκια.
Την πανίδα του Δελίκηπου αποτελούν λαγοί, πέρδικες, αλεπούδες, κατσίκες, γαϊδούρια, αγριόπαπιες και άλλα οικόσιτα.
Πηγή: Βιβλίο «Ο ΔΕΛΙΚΗΠΟΣ γη της επαγγελίας» του Κώστα Χαραλαμπίδη
Αιωνόβια δέντρα
Στον περίβολο της εκκλησίας του Χρυσοσώτηρος βρίσκονται δύο αιωνόβιες τρεμιθιές, οι οποίες είναι κηρυγμένες προστατευόμενες με νομοθεσία του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως δυνάμει του άρθρου 39(1).
Τα δέντρα αυτά συντηρούνται και προστατεύονται από το Τμήμα Δασών.
Πηγή: Βιβλίο «Ο ΔΕΛΙΚΗΠΟΣ γη της επαγγελίας» του Κώστα Χαραλαμπίδη
